Resim sanatının tarihi; mağara duvarlarına çizilen figürlere kadar götürülebilir.
Buzul Çağı’na kadar dayanan bu tür çizimler henüz insanlığın avcı toplayıcı dönemlerine karşılık gelir. Bu yönüyle resmin tarihi, adeta insanlığın gelişiminin de tarihidir. Avcı toplayıcı toplumlardan köy hayatına, köylerden sitelere, sitelerden şehir devletlerine ve büyük imparatorluklara kadar uzanan insanlık tarihinin tümünü resim sanatının tarihi gelişimi üzerinden izlemek mümkündür.
Primitif Dönem
Buzul Çağı’ndaki resimler, mağara duvarlarındaki bir konuya bağlı olmayan tekil hayvan çizimleridir. Buna karşılık Buzul Çağı’ndan sonraki dönemde hayvanlarla birlikte insanların da resmedildiği görülmekte ve hatta ilkel de olsa bir konu etrafında çizilerek kompoze edildiği anlaşılmaktadır.
Arkaik Dönem
Arkaik dönem, resim sanatının tarihsel gelişimi açısından baktığımızda primitif dönemle birçok ortak özellik taşır. Ama buna ek olarak rölyef tekniğinin özelliklerini taşıdığını da eklemek gerekir. Ayrıca resimle yazının bir arada kullanımına bu dönemde tanık olmaktayız. Genellikle din ve devlet adamlarının temsillerini içeren bu resimler, önemli kişilerin yaşamlarını sembolize eder.
Klasik Dönem
Resim sanatının tarihi açısından dini konuların profan temalar tarafından dışlandığı ilk dönem klasik dönemdir. Daha çok tek ve üçlü figürlerin kullanıldığı bu dönemin büyük çoğunluğuna kapalı kompozisyon hakimdir. Ayrıca resimlerde ışığın kullanımı da bir kaynaktan gelen ışıktan ziyade üniversal ışık şeklindedir. Yani ışık, tablonun her tarafını aydınlatır. Her ne kadar bunlar teknik ayrıntılar olsa da resmin tarihi bakımından ışık ve gölge ilişkisinin yorumlanışı önemlidir. Nitekim olgun klasik dönemde ışık – gölge ikilisinin kullanımının yavaş yavaş ortaya çıktığını söyleyebiliriz.
Rönesans Dönem
Roma sanatının din tarafından adeta kuşatılmasına tepki gösteren Rönesans sanatçıları profan konulara ağırlık verir. Özellikle tabiat motiflerinin Rönesans döneminde büyük önem kazandığını söylemek mümkündür. İmgesel çizimlerin öne çıktığı dönem resim sanatının tarihsel gelişimi açısından son derece önemli Leonardo da Vinci, Raphael, Brueghel, Michelangelo gibi pek çok önemli ismi de barındırır.
Barok Dönem
Barok dönemin resim tarihi bakımından en ayırt edici özelliklerinden biri ihtişamdır. Artık site devletleri ve krallıkların büyüyerek görkemli saraylar halini aldığı, kentlerin ve çarşıların büyüdüğü ve renklendiği bu dönemde resim sanatında da benzer bir gelişim göze çarpmaktadır.
Barok dönem ressamları yalnızca sarayı değil, halkın yaşamından belli anları da resimlerine taşımıştır. Bu yönüyle barok dönemde resim, tıpkı imparatorluklar gibi çok unsurludur. Nitekim teknik bakımdan da barok dönemde tek ve üçlü figürlerin yerini dağınık ve diagonal düzenler alır. Aynı şekilde kapalı kompozisyon yerine de açık kompozisyon kullanılmaya başlanır.
Resim sanatının tarihi gelişimi açısından bir önemli nokta da barok dönemde insan vücudunun anatomik olarak resmedilmeye başlanmasıdır. Vücuttaki damarlar ve küçük kaslar bile resmedilir. Aynı şekilde yüz ifadelerinde duyguların yansıtılmasına önem verilir ve buna uygun olarak el, kol ve vücut duruşları da tasvir edilir.
Resim tarihi bakımından manzara resimleri de karşımıza ilk defa barok dönemde çıkar. Klasik dönemdeki hayali ve belirsiz manzara çizimlerinin yerini gerçekçi, doğal ve figüre fon olmayan manzara resimleri alır.
19. Yüzyıl ve Sonrası Sanat Akımları
19. yüzyıl sonrası resmin tarihçesi, farklı akımlarla birlikte şekillenmiş, farklı sanat okullarının temsil ettiği ekoller resim sanatına yeni estetik yaklaşımlar ve teknikler getirmiştir. Bu dönemden sonra neoklasizmden romantizme, realizmden empresyonizme, kübizmden fovizme, fütürizmden ekspresyonizme kadar pek çok sanat akımı karşımıza çıkmaktadır. Genellikle felsefi köklere sahip olan bu sanat akımları yalnızca resmin tarihi ile sınırlı kalmamış; edebiyat ve özellikle şiir başta olmak üzere birçok sanat dalına da yansımıştır.
Comments